Kairouan

Na Mekka, Medina en Jerusalem is Kairouan voor Moslims de belangrijkste heilige stad.
Kairouan heeft de bijnaam "stad met driehonderd moskeeën" gekregen. Vanaf een hoger gelegen gebouw zien we verspreid over de hele medina een verbazingwekkend aantal witte koepels tussen de terrassen die graftombes van heilige moslims en zaouïas aangeven; gebouwen die gewijd zijn aan spirituele meesters die van Kairouan een centrum voor religieus onderwijs hebben gemaakt.
De stad Kairouan (betekend karavaan) bevindt zich in het midden van het desolate droge en warme steppegebied. Wanneer de rivieren voldoende water bevatten wordt er graan verbouwd, verder levert de veeteelt er wol voor de tapijt- en leer voor de leerindustrie.
De eerste islamitische veroveraar van Tunesië, Oqba Ben Nafi, stichtte in 670 de stad Kairouan. Voor de bouw van de stad werd gebruik gemaakt van Romeinse bouwmaterialen uit de omgeving. Oqba Ben Nafi bouwde ook meteen, met Romeinse materialen uit Sousse en Carthago, de eerste moskee, gelegen aan de medina van Kairouan: namelijk de Sidi Okba moskee beter bekend als de Grote Moskee.

Deze moskee van Kairouan is de oudste en ook een van de grootste moskeeën van de Maghreb. Hierdoor werd Kairouan de belangrijkste heilige stad in Noord-Afrika: van hieruit werd immers de hele Maghreb tot de islam bekeerd.
De stad werd geplunderd tijdens de invasie van Tunesië door nomadische plunderaars, de Banu Hilal, en kende een achteruitgang na de elfde eeuw. Maar zij blijft tot op heden een belangrijk religieus centrum. Eén van de koepels van de medina herbergt een oude heilige put die even oud is als de stad zelf, de schilderachtige Bir Barrouta, waarvan het water heilig is; zij levert vandaag nog water door een waterrad dat wordt aangedreven door een dromedaris.

Vandaar dat Kairouan ook gedurende eeuwen, voor Tunis, eveneens de administratieve, culturele en economische hoofdstad was van Tunesië.
De Grote Moskee of de Sidi Okba moskee is het belangrijkste heiligdom van Tunesië en het staat samen met de medina, de oude stad, op de UNESCO Werelderfgoederenlijst.

De Grote Moskee

Na de oorspronkelijke bouw van de moskee in 670 door Sidi Oqba waren het de Aghlabieden die rond 836 de moskee verder gingen verfraaien met een koepel boven de gebedsnis en een uitbreiding van de gebedsruimte. Het ganse complex van de moskee is een 195m bij 80m onregelmatig vierkant, met een 35m hoge minaret.

De mooiste toegang tot de moskeeën is via de Lalla Rihana Poort, met een geribde koepel en een hoef ijzeren poort die rust op Corinthische zuilen. Via de binnenplaats, geplaveid met marmeren tegels merkt u al snel dat de moskee groots is in zijn eenvoud.     omringt door een zuilengalerij links en rechts (414 in totaal), vormt een cederhouten deur de toegang tot de gebedsruimte. Deze ruimte is enkel toegankelijk voor moslims, maar via de geopende deur krijgt men zicht in de gebedsruimte: opvallend is het groot aantal qua kleur en grootte ongelijke zuilen, afkomstig uit Sousse en Carthago, die de ruimte in 17 schepen verdeelt, op de vloer en tegen de zuilen zijn rieten matten aangebracht en aan het plafond hangen vele grote en kleine luchters.

Zoals in elke moskee bevindt zich in deze ruimte ook de mihrab (De mihrāb is een islamitische gebedsnis in een muur in de moskee die de gebedsrichting (qibla) aangeeft. Doorgaans zit de mihrab in het midden van de qiblamuur. Een mihrab bestaat uit twee of meerdere zuilen die een boog of een gewelf dragen. Het geheel is weldadig versierd en omringd met ayat uit de Koran.), aan het einde van de centrale gang met de grote luchter en de mimbar (moeilijk zichtbaar), deze uit de Grote Moskee is tevens de oudste mimbar (De mimbar is de preekstoel in de moskee waar de imam een aantal zegeningen en de preek) ter wereld.

Kairouan, heilige stad

Men kan er ook de zeer oude zaouïa (Zawiya is Arabisch voor een klooster, verzamelplaats en/of leerschool voor soefi's. Een zaouïa worden geleid door een Muqaddam. van Sidi Abid el-Ghariani bezoeken, met zijn elegante patio portiek en zijn fijn versierde houten plafonds, en de wonderbaarlijke zaouïa van Sidi Amor Abada die overdekt wordt door koepels, en waar gigantische voorwerpen worden tentoongesteld die bedekt zijn met religieuze geschriften.

Maar de meest opmerkelijke van deze zaouïas is die van Sidi Saheb . Het monument is prachtig versierd met faience, een speciaal soort aardewerk. In dit enorme gebouw uit de zeventiende eeuw vinden we prachtige binnenhoven en galerijen terug die versierd zijn met panelen van keramiek en gegraveerd stucwerk en een mengeling weergeven van Andalusische en Turkse invloeden.
Sidi Saheb (bijgenaamd "Moskee van de Barbier") die de graftombe van een metgezel van de Profeet herbergt, en die naar verluidt, drie baardharen van de Profeet in haar bezit heeft als reliek.

Overige bezienswaardigheden

De Medina, oftewel de binnenstad, van Kairouan staat net als de Grote Moskee op de Werelderfgoederenlijst. De UNESCO heeft hiertoe besloten, omdat de medina een zeer goed voorbeeld is van hoe een Arabische binnenstad er vroeger uitzag. Het gaat daarbij om de slingerende straatjes en huizen met een binnenplaats. Opvallend hieraan is dat de huizen aan de buitenkant slechts kleine ramen en deuren hebben, maar naar de binnenplaats toe grotere openingen tonen. Een wandeling door de oude binnenstad is zeer de moeite waard en u komt dan ook verschillende marktpleinen tegen.

Doorheen de medina

De oude stad Kairouan heeft vele artiesten gefascineerd. Zij heeft een bijzondere en geheimzinnige schoonheid door haar netwerk van steegjes, passages, geribbelde en zacht witte bogen en koepels, onder de welwillende bescherming van de Grote Moskee en de majestueuze minaret.
In de soeks en de handelsstraten die zijn ingedeeld per industrie, is er een constante drukte.

Dichtbij, in de stille steegjes, tussen de lange witte muren die af en toe worden onderbroken door lichtblauwe deuren, zien we vrouwelijke silhouetten, gehuld in onberispelijke sluiers, en kruisen we af en toe een groep lachende kinderen. Rondom deze historische buurten dragen blonde bakstenen muren, onderbroken door grillige torens en bastions, bij tot het tijdloze en eerbiedwaardige karakter van de oude stad.
Loopt u ook langs de Moskee met de Drie Deuren, die hoe kan het ook anders, vernoemd is naar de drie deuren die de voorgevel van de moskee domineren. De moskee is in 866 gebouwd en daarmee is het de oudste moskee met steenhouwwerk op de voorgevel.

Wat u ook absoluut niet mag missen in Kairouan zijn de Bassins des Aghlabides. Dit complex vormt een hoogtepunt van Arabische waterbouwkunde. Het bestaat uit twee met elkaar in verbinding staande bekkens, waarvan de grootste een doorsnede heeft van 128 meter. Om de druk van het water aan te kunnen zijn maar liefst 182 pijlers gebruikt, waarvan 118 aan de buitenkant en nog eens 64 aan de binnenkant. Deze twee bekkens vormden vroeger slechts een deel van een groter watersysteem dat in totaal 15 bassins telde. Het stond bekend als het meest geavanceerde waterwerken van de moslimwereld.

Tot slot kunt u in Kairouan nog een bezoek brengen aan een tapijtmuseum.
Kairouan is gekend voor hun handgeknoopte en geweven tapijten, koperwerk, rijkversierde dienbladen, vazen en schalen, evenals lederen producten variërend van kameelzadels tot fijne slippers.
Een kleine lekkere versnapering is Makroud (Tunesische dadelkoekje)

Terug inhoud