Algemeen
Korte inleiding tot de Chinese geschiedenis
Archeologie en Oude Geschiedenis
China’s cultuur is een van de oudste culturen van de wereld. De legende wil dat de eerste heersers van China drie edelen en vijf keizers (sïnhuáng wudì ????) waren. Zij worden ook als de voorouders van het Chinese volk beschouwd. Sommige van deze legendarische figuren leerden de Chinezen huizen bouwen, anderen leerden hen graan te verbouwen. Allemaal waren ze geïdealiseerde figuren in een tijd waarin de mensheid voor het eerst leerde in de wereld in leven te blijven. De beroemdste twee van deze acht halfgoden waren de keizers Yan en Huang. Tegenwoordig duiden de Chinezen zichzelf vaak aan als Yan Huang Zisun (yán huáng zisùn ????) – afstammelingen van de keizers Yan en Huang.
Ondanks het ontbreken van geschreven teksten in het prehistorische China kunnen we ons dankzij rijke archeologische vondsten een beeld vormen van hoe het leven er in die tijd uitzag. In het arrondissement (of county) Yuanmou in de provincie Yunnan zijn fossielen van een oude mensachtige gevonden die naar schatting 1,7 miljoen jaar oud zijn. De Yuanmou-fossielen zijn het oudste spoor van homo sapiens in China. Onderzoek heeft uitgewezen dat er in prehistorische tijd overal in China tal van plekken zijn geweest waar mensen hebben gewoond. Opgegraven jade en aardewerk laten zien dat de beschaving van die tijd een technologisch vergevorderd karakter had.
http://www.vakantiearena.nl/china/geschiedenis
Praktische informatie
Alcohol en tabak
Inheems bier, populaire Chinese sterkedrank zoals baijiu (báijiu ??), wijn en sigaretten zijn her en der te krijgen. Er is een nationale anti-rookcampagne gaande, die de rookgewoonten van jongeren sterk reduceert.
Ambassades en consulaten
Surf op internet naar www.mfa.nl (Nederland) of naar www.diplomatie.be/nl/addresses (België) voor overzichten van buitenlandse ambassades en consulaten in Nederland, resp. België, en van Nederlandse resp. Belgische ambassades, resp. consulaten in het buitenland. Beijing, als hoofdstad, herbergt de ambassades, daarnaast heeft een aantal landen consulaten in steden als Shanghai, Chengdu, Hongkong, Chongqing en Shenyang. Zo heeft zowel Nederland als België een ambassade in Beijing en consulaten-generaal in Guangzhou en Shanghai, en hebben beide landen daarnaast ook nog een derde consulaat-generaal in Hongkong.
Belangrijkste feestdagen
Hier volgt een lijstje van de belangrijkste feestdagen:
Nieuwjaarsdag ?? - 1 januari
Lentefeest (Chinees Nieuwjaar) ? - eind januari of begin februari
Lantaarnfeest ??? - begin februari
Grafveegdag (Qingming-feest) ??? - begin april
Internationale Dag van de Arbeid ??? - 1 mei
Drakenbootfeest ??? - valt in juni
Midherfstfeest ??? - valt in september
Nationale Dag ??? - 1 oktober
Chinese maten en gewichten
In China wordt het metrieke stelsel gebruikt, maar er wordt nog veel in Chinese gewichten gerekend. Het Chinese pond, jin (jin ?), dat gelijk is aan een halve kilogram (gong jin ??), wordt door straatverkopers gebruikt – maar niet in supermarkten. Het Chinese woord voor kilometer is gongli (gongli ??), en wordt op taximeters en wegwijzers gebruikt. Een ander nuttig woord is mi (mi ?), wat Chinees is voor meter.
Creditcards
Creditcards raken in China meer geaccepteerd, maar zijn nog steeds het domein van de betere kringen. Op sommige plaatsen adverteert men met het Visa-logo, maar accepteert men alleen Chinese kaarten; vraag of ze internationale kaarten accepteren. Geldopnames op creditcards zijn ook mogelijk, maar alleen bij grote filialen van de Bank of China, waar doorgaans een commissie in rekening wordt gebracht en een minimumbedrag moet worden opgenomen.
Douane
Er zijn beperkingen aan het soort zaken dat u China kunt binnenbrengen en uit China kunt uitvoeren. Daartoe hoort het aantal sigaretten en wijn of sterkedrank (4 flessen) dat kan worden ingevoerd. Contant geld van meer dan $ 5000 moet bij de douane worden aangegeven als u China binnenkomt. Het is verboden bederfelijke waar te importeren. Bij vertrek moeten sieraden, antiquiteiten, goud en zilver en handwerkartikelen die u in China gekocht hebt, aan de douane worden getoond. De douane heeft het recht voorwerpen te confisqueren die als “cultuurschatten” worden beschouwd, dat wil zeggen voorwerpen van vóór 1795. Als u sieraden, kunst of antiek koopt, zorg er dan voor dat u de kwitantie bewaart. Bij uw vertrek uit China zult u die misschien aan de douanebeambte moeten tonen.
Eigen vervoer
Hoewel bezitters van een internationaal rijbewijs en een verblijfsvergunning van meer dan een jaar bij de Bureaus voor Openbare Veiligheid een Chinees rijbewijs kunnen aanvragen, geldt dat (nog) niet voor bezoekers die korter in China blijven. Zij kunnen beter een auto met chauffeur huren en dat door een reisbureau of door de receptie van hun hotel laten regelen.
In 2008 is het voor buitenlanders mogelijk geworden een auto te huren. Daarvoor is dan wel een internationaal rijbewijs nodig. Voor inlichtingen kunt u zich wenden tot een Bureau voor Openbare Veiligheid.
Elektriciteit
De spanning in China bedraagt 220 volt. In de meeste stopcontacten passen stekkers met twee of drie pinnen.
Engels tot uw dienst
De betere hotels hebben personeel dat Engels spreekt, en westerse restaurants, grote winkelcentra en wat kleinere zaken zullen zich in het Engels met u kunnen verstaan. De meeste bars en betere restaurants bij hotels hebben Engelstalige menu’s en personeel dat een beetje Engels spreekt. Taxichauffeurs beginnen Engels te leren, al gaat die kennis bij de meesten niet veel verder dan “hello” en “goodbye”. Probeer geduld te hebben als u iemand tegenkomt die geen Engels spreekt, en hoop dat zij dat ook doen als u geen Chinees spreekt.
Engelstalige publicaties
Krantenkiosken in China verkopen over het algemeen geen buitenlandse kranten en bladen, maar de meeste vier- en vijfsterrenhotels verkopen publicaties als The International Herald Tribune, USA Today, de Asian Wall Street Journal, The Financial Times, The Economist, Newsweek en Time.
Als u wilt weten wat er in China gebeurt, kunt u het best een plaatselijk dagblad of blad in het Engels raadplegen. China Daily, een nieuwsblad dat vaak gratis in hotels te vinden is en bij krantenkiosken voor RMB 1 verkocht wordt, biedt een schat aan informatie over China. De dinsdagbijlage, Business Weekly, bevat diepgaande artikelen over financiën en economie, en de weekendsectie richt zich op reizen en uitgaan.
Voor grote steden zoals Shanghai en Beijing bestaan door expats geschreven uitgaansgidsen in het Engels. Hier kunt u de laatste gedetailleerde informatie over het nachtleven, diensten, ontspanning en uitgaansleven in uw stad vinden. Een belangrijke expat-gids is de that’s-serie, die naast een nationale editie ook edities voor Beijing, Shanghai en Guangzhou heeft.
Grote boekwinkels hebben doorgaans een afdeling vreemde talen, met enige vertaalde Chinese literatuur en westerse klassieken. In de grote steden zijn grote boekwinkels met boeken in vreemde talen (wàiwén shudiàn ????). U kunt daar ook terecht voor taalgidsen en boeken over de Chinese geschiedenis en cultuur.
Het kan nuttig zijn een goede kaart (dìtú ??) bij u te hebben als aanvulling op de kaartjes in deze gids. Simpele kaarten zijn her en der verkrijgbaar; hotels geven ze aan gasten, straatventers verkopen ze bij toeristische plaatsen.
Fooien, bediening en belasting
Voor de meeste diensten worden geen fooien verwacht. Veel middenklasse en betere hotels en restaurants brengen service in rekening – en dus wordt er geen fooi verwacht, of wordt die zelfs geweigerd als u hem probeert te geven. Tot de uitzonderingen op deze regel behoren hotelportiers en gidsen, die ze graag aannemen. Belastingen zijn bij de opgegeven prijzen inbegrepen.
Geldzaken
De meeste gangbare valuta’s kunnen in Chinees geld worden omgewisseld, dat renminbi (RMB ??? rénmínbì of “volksgeld”) heet. De standaardeenheid is de yuan (yuán ?), in de spreektaal ook kuai (kuài ?) genoemd Eén yuan is verdeeld in 10 jiao (jiao ?), ook mao (máo ?) genoemd. Eén jiao is verder verdeeld in 10 fen (fên ?). Buitenlands geld kan worden gewisseld op luchthavens, grensovergangen, in toeristenhotels, sommige grote winkelcentra en de grotere filialen van de Bank of China (zhongguó yínháng ????). De wisselkoersen zijn aan verandering onderhevig, dus u kunt het best bij de GWK informeren of de talrijke websites raadplegen die informatie over wisselkoersen bieden.
Renminbi bestaat in munten en papiergeld. Er zijn munten van 1, 2 en 5 fen, van 1, 2, en 5 jiao, en van 1 yuan. Briefjes zijn er van 1, 2 en 5 jiao, en van 1, 2, 5, 10, 20, 50 en 100 yuan. De munten van 2 jiao worden bijna niet meer gebruikt.
Gouden munten zijn (anno 2008): 5, 10, 20, 25, 50, 100, 150, 200, 250, 300, 400, 450, 500, en 1 000 yuan.
Alle geldige Chinese bankbiljetten op een rij.
De biljetten van 1 fen, 2 fen en 5 fen zal je als biljet niet meer tegenkomen. De muntjes zelden.
De fen-biljetten worden door de bank sinds januari 2007 niet meer uitgegeven, maar zijn nog wel geldig.
Hieronder de nog in omloop zijnde biljetten. Eerst de oude biljetten, dan de nieuwe.
Munten
Hierboven zie je van links naar rechts eerst de drie meest gebruikte muntstukken in China, namelijk 1 yuan, 5 jiao en 1 jiao. Deze drie maken deel uit van de vijfde serie munten die in 1999 in China geïntroduceerd werd. Helemaal rechts zie je voor de volledigheid 1 fen die echter steeds minder gebruikt en tegenwoordig ook niet meer geslagen wordt. Ook zijn er nog zeldzamere 2 fen en 5 fen versies. Alleen in sommige supermarkten krijg je soms nog fens terug als wisselgeld. Nog even voor de duidelijkheid, 1 yuan is gelijk aan 10 jiao en aan 100 fen.
 |
De 1 yuan, 5 jiao en 1 jiao munten hebben bovenaan allemaal 中国人民银行 (Zhōngguó Rénmín Yínháng), staan, wat Volksbank van China betekent. Tevens staat de hoeveelheid aangegeven in cijfers en links daarvan de hoeveelheid in Pinyin, dat is Chinees in het Latijnse schrift, samen met de eenheid, namelijk yuan en jiao. Aan de rechterkant van het cijfer staat de eenheid nogmaals in Chinese tekens, 元 en 角. Het muntstuk van 5 jiao is koperkleurig en daardoor eenvoudig te herkennen. Het muntstuk van 1 fen heeft behalve het cijfer ook nog in speciale Chinese karakters voor het bankwezen de hoeveelheid en de eenheid afgebeeld.
Op de keerzijde van de huidige munten staan bloemen, te weten een chrysanthemum, lotus en orchidee. Verder staat bovenaan in Pinyin Zhongguo Renmin Yinhang , Volksbank van China. De 1 fen munt heeft hetzelfde opschrift, maar dan in het Chinees.
Tenslotte nog een oudere maar nog steeds veel voorkomende versie van de 1 jiao munt, de derde munt in de voorgaande foto’s. Deze heeft dezelfde opschriften dan de nieuwere versie, maar dan op andere plaatsen op de munt. Verder is de munt groter, maar minder zwaar.
Gezondheid
Het is raadzaam om alle medicijnen mee te nemen die u nodig zult hebben, zowel die op recept als huismiddeltjes. Grote steden hebben welvoorziene apotheken, maar het is beter uw eigen middelen voor ongemakken als hoofdpijn en diarree bij u te hebben – u wilt niet krom van de maagpijn in een vreemde taal moeten uitvinden welk medicijn u moet kopen. Afhankelijk van waar u heen gaat, kan een mugwerend middel een goed idee zijn.
Hygiëne
Drink alleen fleswater of water dat gekookt of gezuiverd is. Pas op dat u geen voedsel eet dat lange tijd gestaan heeft. Heet, dampend eten is hoogstwaarschijnlijk veilig – hitte doodt bacillen. Heel populaire of gevestigde restaurants zijn vermoedelijk hygiënisch.
Hurktoiletten zijn in China alomtegenwoordig. Als u onderweg bent en u moet nodig, kijk dan uit naar een “WC”-teken – dit zijn openbare toiletten. Zulke toiletten zijn te vinden in winkelbuurten en zijn meestal goed aangegeven. Een nuttig woord om te kennen is cesuo (cèsuo ??), het Chinese woord voor toilet. Sommige openbare toiletten vragen een klein bedrag, andere zijn gratis. De meeste openbare toiletten verschaffen geen toiletpapier, maar dat kan er wel worden gekocht. Het is raadzaam te allen tijde wat tissues bij u te hebben. Als u geen wc kunt vinden, zoek dan een McDonalds of een Kentucky Fried Chicken-zaak, de meeste fastfoodrestaurants zullen een redelijk schoon toilet hebben.
Internet
Internetcafés zijn een hausse in China, en het zou u geen moeite moeten kosten er een te vinden, zowel in grote als in kleine steden. Daarnaast hebben ook internetbars (wangbï ??), hotels, universiteiten en bibliotheken een verbinding. Wel kan de snelheid van de verbinding met sites in het buitenland traag zijn.
Kalender
Traditioneel gebruikten de Chinezen de maankalender, en veel Chinese feestdagen zijn op die kalender gebaseerd; vandaar dat de data op de Gregoriaanse kalender variëren. Tegenwoordig gebruiken de mensen in het leven van alledag de Gregoriaanse kalender.
Kantooruren
Kantoren van overheid en bedrijfsleven hebben een werkweek van maandag tot en met vrijdag, hoewel sommige ook op zaterdag geopend zijn. De werkdag duurt ruwweg van 8.30 uur tot 17.00 of 18.00 uur, met een of twee uur lunchpauze ‘s middags. Veel musea zijn in het weekend open, en kiezen een of twee dagen door de week waarop ze gesloten zijn.
De meeste bedrijven, waaronder reisbureaus en banken, hebben dezelfde openingstijden, maar ze gaan niet dicht voor de lunch en zijn het hele weekend open. Dierentuinen en openbare parken volgen soortgelijke roosters.
Chinese restaurants sluiten soms aan het eind van de middag vóór de avonddrukte. Sommige restaurants en de meeste bars zijn tot laat in de avond open. Een toenemend aantal fastfoodrestaurants en winkels van benzinestations is 24 uur per dag geopend.
Media
Vier- en vijfsterrenhotels kunnen ESPN, CNN of BBC hebben. De Chinese staatstelevisie (CCTV) heeft een Engelstalig kanaal, CCTV9. Dit zendt internationaal nieuws, zakelijke reportages en Chinese culturele programma’s voor buitenlanders uit.
Mobiele telefoons
Het bezit van een mobiele telefoon tijdens uw verblijf in China kan buitengewoon praktisch zijn, vooral als u op zakenreis bent. China heeft zowel GSM als CDMA, hoewel het eerste veel meer in trek is. U kunt uw tri-band telefoon van huis meenemen, en hij zal werken met de Chinese netten, al zullen alle telefoontjes die u pleegt als buitenlandse gesprekken worden geregistreerd. Een goedkopere optie, die speciaal aantrekkelijk is voor mensen die vaak in China komen, is een lokaal telefoonnummer aanschaffen. Daarvoor hoeft u alleen maar bij een telefoonwinkel een SIM-kaart (SIM ?) met een telefoonnummer te kopen en die in uw telefoon te zetten – vergeet niet die weer door uw oorspronkelijke kaart te vervangen als u naar huis teruggaat. (Tussen twee haakjes, mobiele nummers die gelukbrengende cijfers zoals 8 bevatten (dat in het Chinees klinkt als “rijkdom”), zijn duurder dan die met cijfers die ongeluk brengen, zoals 4 (dat klinkt als “dood”).) Hebt u eenmaal een lokaal nummer, koop dan een prepaid kaart (chongzhí ka ???) – te verkrijgen voor RMB 50, 100, 300 en 500 – voeg die bij uw SIM-kaart en begin te bellen. Prepaid kaarten worden verkocht in telefoonwinkels, buurtwinkels en bij krantenkiosken.
Telefoonkaarten en telefoongesprekken
Internettelefoonkaarten (IP ?) zijn in China heel gangbaar. Ze zijn te verkrijgen bij hotels, krantenkiosken, op luchthavens en in veel warenhuizen. Deze kaarten kunnen voor interlokale en internationale gesprekken worden gebruikt. De kosten voor internationale gesprekken variëren van 2,5 tot 3,5 RMB per minuut. Conventionele telefoonkaarten zijn tweemaal zo duur en zijn alleen in hotels en bij telecomwinkels verkrijgbaar. Direct bellen en “collect call” bellen zijn veel duurdere opties.
Voor lokale gesprekken is een mobiele telefoon niet nodig, aangezien er veel met een kaart bediende telefooncellen in de stad zijn – men kan de benodigde “IC”-telefoonkaarten (IC ?) bij benzinestations, krantenkiosken en telefoonwinkels krijgen. Verder timmeren veel kleine winkels aan de weg met (gewoonlijk rode) telefoons waar klanten tegen betaling gebruik van kunnen maken.
Pinautomaten
Pinautomaten (ATMs) zijn in grote steden zoals Beijing, Guangzhou en Shenzhen overal te vinden, en elders verschijnen er ook meer. Luchthavens, grote banken en sommige hotels hebben pinautomaten die direct RMB uitspuwen. Er is een maximum opnamelimiet per dag. Cirrus, Mastercard, Visa en American Express zijn geaccepteerde creditcards, en Hongkong en Macau hebben er nog wat. Het is geen goed idee alleen op pinautomaten te vertrouwen, daarvoor zijn ze te vaak buiten werking.
Tijdsverschillen
In heel China staat de klok gelijk met die van Beijing, die acht uur voorloopt op GMT. Maar aangezien China een flink stuk lengte beslaat, beginnen mensen en eindigen mensen in de westelijke streken van Xinjiang en Tibet een paar uur later, overeenkomstig de zon. Hieronder volgen wat voorbeelden van tijdsverschillen met andere grote steden in de wereld.
12 uur ‘s middags in Beijing is gelijk aan:
2 uur ‘s middags in Sydney
1 uur ‘s middags in Tokio
7 uur ‘s ochtends in Moskou
6 uur ‘s ochtends in Johannesburg
5 uur ‘s ochtends in Amsterdam en Brussel (in de zomer 6 uur ‘s ochtends! -Beijing heeft geen zomertijd)
6 uur ‘s ochtends in Londen
11 uur ‘s avonds in New York (vorige dag)
Travellercheques
Hotels in China accepteren travellercheques van hun gasten, en de wisselkoers is wat hoger dan van contant geld. Grote filialen van de Bank of China accepteren ze ook, hoewel het wel zo gemakkelijk is ze bij aankomst op de luchthaven te verzilveren. Als u van plan bent Chinees geld weer terug te wisselen in dollars of euro’s, zult u de wisselreçu’s moeten bewaren. Als uw cheques door een groot bedrijf zijn uitgegeven, zou het innen ervan geen probleem moeten zijn. Als u niet zeker van uw zaak bent, vraag het dan van tevoren bij het hotel na.
Veiligheidsmaatregelen
China is over het algemeen veilig voor buitenlanders, hoewel reizigers zich van sommige dingen bewust moeten zijn. Misdrijven tegen reizigers zijn meestal kleine diefstallen, geen geweldsmisdrijven. Laat als u weg bent liever geen waardevolle spullen in uw hotelkamer achter. Maak gebruik van de hotelkluis als het hotel er een heeft. Gebruik uw verstand en neem de gebruikelijke voorzorgsmaatregelen.
Als u een taxi met een meter neemt, moet de chauffeur aan het begin van de rit zijn meter aanzetten. Als hij dat niet doet, herinner hem er dan aan dat hij de meter moet gebruiken (da biao ??). Betaal aan het eind van de rit het bedrag dat de meter aangeeft – de enige toeslag mogen tolheffingen voor de snelweg zijn. Taxichauffeurs verwachten geen fooien. U kunt om een kwitantie (fïpiào ??) vragen, waarop de naam van de chauffeur en het telefoonnummer van het bedrijf staan. Dat zijn nuttige gegevens als u iets in de taxi hebt achtergelaten of een klacht wilt indienen.
Visa
Buitenlanders die China willen bezoeken hebben een visum nodig. Toeristen/familiebezoekvisa of “L”-visa zijn niet moeilijk om aan te komen. Aanvragers kunnen kiezen voor een “single entry” of een “double (of multiple) entry” visum; het laatste is bijvoorbeeld nodig als u na een bezoek aan Hongkong het vasteland van China weer in wilt. De verblijfsduur van een “L”-visum bedraagt 30 dagen (gerekend vanaf de datum van binnenkomst in China) en deze visa zijn drie maanden geldig (vanaf de datum van uitgifte). Een verblijf van maximaal 90 of zelfs 180 dagen is in bepaalde gevallen ook mogelijk. Aanvraagformulieren zijn verkrijgbaar bij de Chinese ambassade of via reisbureaus. Het is verstandig bij de ambassade navraag te doen naar actuele informatie over visumvereisten. De aanvraag neemt doorgaans 3 à 5 dagen in beslag, maar tegen betaling is ook een snellere afhandeling mogelijk.
Visumverlengingen worden behandeld door de afdeling Buitenlandse Zaken van het Bureau voor Openbare Veiligheid (gong’ïn jú???). De behandelende ambtenaar kan het visum met een maand verlengen. Hongkong is een goede plaats om een nieuw visum voor China te krijgen zonder al te ver uit de buurt te gaan.
Weer
China is een uitgestrekt land, en de weersomstandigheden kunnen er extreem zijn. Al naargelang het jaargetijde en de streek zijn er veel prettige tijden om er te reizen. Binnen-Mongolië en Heilongjiang, in het noorden en noordoosten, kunnen ‘s winters temperaturen van -30° C bereiken, maar hebben ‘s zomers niet al te veel regen en warme dagen van in de 20° C. Shanghai, dat halverwege China’s oostkust ligt, heeft lange, natte zomers, een korte en niet al te koude winter, maar een kil voor- en najaar. Het zuiden heeft warme, natte zomers, met temperaturen tot ver in de 30° C, die duren van april tot september. Laat in de zomer is er ook een moesson, dus hoed u voor tyfonen. Voor- en najaar zijn er prettig, met temperaturen voor in de 20° C, maar de avonden kunnen vochtig en kil zijn. In Tibet is het ‘s winters bitter koud en winderig. De zomers kunnen er erg heet zijn, tot ver in de 30° C, maar zomernachten kunnen bijna winters worden totdat de zon weer opkomt. Het noordwesten kent warme, maar droge zomers. Xinjiang, in het verre noordwesten, is ‘s winters net zo koud als de rest van Noord-China.
Winkelen
Marktlui en kleinere winkelcentra verwachten dat u afdingt. Ze zullen proberen buitenlanders te veel te laten betalen, maar een goede pingelaar kan de prijs bijna laten zakken tot wat een Chinees betaalt. Hotels, restaurants en grote winkelcentra met duidelijk aangegeven prijzen pingelen meestal niet. Ruilen kan als u de bonnetjes bewaart. Wees op uw hoede als u dure antiquiteiten koopt, tenzij u er verstand van hebt. Echt antiek is op de onderkant voorzien van een rood zegel dat erop duidt dat het authentiek is en uit China mag worden uitgevoerd; maar wees op uw hoede voor nepzegels. Antiquiteiten van voor 1795 mogen niet worden uitgevoerd. En denk erom: bewaar uw kwitanties, misschien zult u ze moeten laten zien als u China verlaat.
Eten in China
De Chinese keuken heeft zich ontwikkeld tot een van de grote keukens van de wereld. Al meer dan 5000 jaar speelt voedsel een gelukbrengende rol in vrijwel alle aspecten van de Chinese samenleving, van gezondheid en geneeskunst tot zakendoen en feestvieren, en dat is nog altijd zo. Het algehele belang van voedsel in China valt moeilijk te overschatten: als men elkaar begroet zullen westerlingen naar elkaars gezondheid informeren, de Chinezen zullen u vragen of u gegeten hebt.
Uitgestrekt als het is omspant China een breed spectrum van mooie landschappen, van vruchtbare vlakten tot aan hoge bergen. Ook het klimaat is buitengewoon gevarieerd, van subarctisch tot subtropisch, met alles ertussenin. Deze combinatie van een enorme omvang, een gevarieerde geografie en een verscheidenheid aan klimaten brengt een ware hoorn des overvloeds van fruit, groenten, vlees en vis voort, hét recept voor een van de interessantste, creatiefste en meest verbreide keukens ter wereld.
De sleutel tot de fijne Chinese keuken is het accent op versheid, smaak en samenstelling van de ingrediënten. Om zelfs uit eenvoudige ingrediënten het beste te halen, wordt een hele reeks technieken gebruikt die de eigenschappen van het voedsel doen uitkomen en accentueren. Roerbakken met een wok en frituren zijn bereidingswijzen die in de meeste Chinese kookstijlen algemeen worden gebruikt. Maar u zult merken dat ook andere kookmethoden, zoals stomen, roosteren, barbecueën, stoven, pocheren en smoren, op grote schaal worden toegepast.
Veel van de kust- en grensgebieden van China hebben invloeden van buiten in hun keuken overgenomen. In het algemeen geldt: hoe verder naar het zuiden je komt, des te tropischer het weer, met de daarbij behorende betere kweekomstandigheden, en des te lichter en verfijnder het eten zal zijn. Met hun koude winters en korte landbouwseizoenen bieden de noordelijke en westelijke streken doorgaans een veel steviger kost. Handelaren, missionarissen en binnenvallende buurvolken hebben allemaal invloed gehad op hoe de gastronomie zich in de diverse streken ontwikkeld heeft. Voedingsmiddelen uit de Nieuwe Wereld, zoals tomaten en maïs, zijn nu in heel China veelgebruikte ingrediënten, in Hongkong zult u tot de ontdekking komen dat daar mayonaise wordt gebruikt, en Spaanse pepers hebben een directe invloed gehad op de heel eigen kookstijl van Sichuan. In vroeger tijden (en zelfs ook nu nog) reisden mensen die in de afgelegen streken woonden niet veel, en er zijn maar weinig externe invloeden van andere culturen geweest. De gerechten die zij eten en hun kookkunst, en eigenlijk hun hele manier van leven, waren afgesloten van de buitenwereld en zijn talloze generaties hetzelfde gebleven. Als u deze afgelegen oorden bezoekt, zult u een fascinerende kans krijgen oude geschiedenis te proeven.
Eén opmerking ten behoeve van vegetariërs en mensen die geen varkensvlees eten – als er een niet nader benoemde vleessoort in een gerecht zit, is dat vlees meestal varkensvlees. Strenge vegetariërs en veganisten zullen het moeilijk vinden zich geheel en al van vlees en vleesproducten te onthouden. Sommige restaurants zullen simpelweg de grootste stukken vlees uit hun gerechten halen, of zullen misschien reuzel gebruiken om ze te bereiden. De beste manier om vlees te vermijden is het personeel te vertellen dat u allergisch voor vlees of boeddhist bent. Hier zijn twee behulpzame zinnen: “Ik eet geen vlees” (wo bù chî hùn de ?????) of “Ik ben vegetariër” (wo zhi chî sù de ?????). Ve-tsin (monosodiumglutamaat of MSG) wordt ook veel gebruikt, u kunt altijd om zonder vragen (bú yào wèijîng ????).
|
